Romuald Oramus. Stanisław Sobolewski
3 DEKADY
malarstwo, rysunek, grafika z lat 1980-2011
27 października – 25 listopada 2012r. - Sala Poplenerowa, Antresola, Gobelinowa
Wernisaż 26 października 2012 r., godz. 18.00
Wystawa trzydziestoletniego dorobku twórczego dwóch krakowskich artystów malarzy wywodzących się z nurtu kultury niezależnej stanu wojennego. Wystawa w zamyśle oparta jest na problemowej konfrontacji dwóch artystycznych postaw - bliskich pokoleniowo, ale stylistycznie zróżnicowanych, jest też przypomnieniem artystycznego znaczenia źródeł ich twórczości. Wystawa składa się z trzech wątków chronologicznych:
I. Lata 80. Sztuka społecznego zaangażowania; polityczny kontekst dekady
Przełom lat 70. i 80. – debiut artystów. W ich twórczości widoczne są wątki figuratywno – przedmiotowe; Oramus tworzy wielofiguralne narracyjne sceny w szerokiej gamie kolorystycznej, natomiast Sobolewski podejmuje tematy egzystencjalne, symboliczne, bez obrazowania figury człowieka, z określonym - typowym dla niego - wachlarzem przedmiotów, sztafażem zdegradowanej i ułomnej rzeczywistości. Choć kontekst czasowy debiutu krakowskich malarzy lokuje ich twórczość w obszarze zachowań opozycyjnych, to jednak w obu przypadkach przed tak wąską i uproszczoną klasyfikacją ratuje ich humorystyczno-ironiczny spojrzenie na rzeczywistość dekady lat 80.
S. Sobolewski, malarstwo, rysunek: Krajobrazy szpitalne, 1980 – pocz. l. 90.;
Pocztówki z domu obłąkanych, 1980-82; Wesołe miasteczko,1985- 1988/89
R. Oramus, malarstwo: Czas zatrzymany, 1981-82; Uczta , 1982-84; Funeralia,1885-86
grafika: Czas zatrzymany, 1981-82; Rytuały, 1982-84;Uczta, 1983-84; Rytuały- Pompa funebris, 1985; Bachanalie, 1988-89
II. Lata 90. Ku nowej postkomunistycznej rzeczywistości. Dekada transformacji
Malarstwo Oramusa i Sobolewskiego podlega treściowym i formalnym przemianom. Obaj podejmują treści zanurzone bardziej w indywidualnym i osobistym wymiarze życia, niźli w kontekście doświadczeń zbiorowości. Czas przemian po 1989 r. to sytuacja „sprawdzania się” i weryfikacji posierpniowego etosu. Wielkie tematy - poprzednio poruszane - znikają by w ich miejsce postawić pytania o rezultaty czasu walki oraz o sens nowych mitologii.
R. Oramus, malarstwo: Portrety metaforyczne, 1989-90; motywy śródziemnomorskie,1991-93; Homo ludens, 1995; Fitness Club, 1997- 9; Rytuały codzienności, 1997-99
S. Sobolewski, malarstwo: Krajobrazy szpitalne, Mity, 1995-1999
III. Początek wieku; malarstwo z lat 2000-2011
Treści i forma obrazów Oramusa i Sobolewskiego jest kontynuacją zmian zauważalnych już u schyłku XX w. Oramus w którymś momencie rezygnuje z przedstawienia człowieka, ogranicza przedmiotowość do detali architektoniczno- przestrzennych (cykle Realne – nierealne, Katedra). Sobolewski zaś maluje Bramy, nadal snując filozoficzne rozważania z antycznym podtekstem; w ostatnich latach zanurza się w metaforze mówienia o przestrzeni w serii Perspektywy.
R. Oramus, malarstwo: Rytuałów codzienności, 2000-2003;Realne – nierealne, 2004-05; Katedra, 2007-11
grafika: Katedra, 2010-11
S. Sobolewski, malarstwo: Bramy, 2000-2008; Perspektywy, 2009 - 11
Wystawie towarzyszy publikacja naukowa: Trzy dekady: 1981-2011. Malarstwo wobec przemian - na przykładzie twórczości Romualda Oramusa i Stanisława Sobolewskiego, wydana przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie przy współpracy Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie i Galerii Miejskiej BWA w Bydgoszczy. Książka zawiera teksty historyków sztuki: prof. Renaty Rogozińskiej (ASP – Poznań), prof. Tomasza Gryglewicza (UJ Kraków) wyprowadzone z różnych perspektyw badawczych, prezentujących odmienne artystyczno- naukowe środowiska, i tym sposobem prezentujących komplementarny punkt widzenia twórczości obu artystów. Natomiast Jerzy Brukwicki, który rozpoczął swą działalność animatora i marszanda w kręgach kultury niezależnej, nakreśli ogólnopolskie tło przemian w sztuce schyłku XX i pocz. XXI w, z zaznaczeniem lat 80., czasu debiutu obu twórców.
Biogramy:
Romuald Oramus, (ur. 1953 ). Ponad trzydziestoletnia twórczość R. Oramusa szczególnie związana jest z Krakowem. Tu urodzony odbył studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w latach 1974-1979; dyplom zrealizował w pracowni prof. Adama Marczyńskiego wraz z graficznym aneksem w pracowni prof. Mieczysława Wejmana. W 1989 r. odbył paromiesięczne stypendium artystyczne Ministerstwa Sprawa Zagranicznych Włoch. Jako profesor wykłada na Wydziale Sztuki w krakowskim Uniwersytecie Pedagogicznym. Zajmuje się malarstwem sztalugowym oraz grafiką warsztatową, pisze eseje o sztuce. Malarstwo i grafikę prezentował na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. W latach 80. ubiegłego wieku uczestniczył w Ruchu Kultury Niezależnej. Od 1981 r. należy do Związku Polskich Artystów Plastyków. Prace w zbiorach prywatnych i publicznych , min. Muzeum Narodowego w Krakowie, Biblioteki Narodowej w Warszawie; Muzeum Archidiecezjalnego w Warszawie, Katowicach, Krakowie; Muzeum Śląskego w Katowicach; Miejskiej Galerii Sztuki (BWA) w Nowym Sączu, Taller Galery Fort w Barcelonie; Muzeum Sztuki Współczesnej we Frankfurcie n. Odrą, w kolekcji Verband der Deutchen Automatenindustrie e.V (VDAI) w Berlinie.
Wybrane wystawy indywidualne:
1984 - Galeria Gołogórski - Rostworowski, Kraków; 1985 - R. Oramus - J. Parketny, Galeria in Zabo, Norymberga; 1986 - Galeria Plastyka, Kraków, Galeria Bazart, Poznań; 1989 - Galeria Inny Świat, Kraków; 1991 - Wieża Ratuszowa - Muzeum Historyczne, Kraków; 1992 - Teatr S. I. Witkiewicza, Zakopane ; 1993 - R. Oramus - S. Sobolewski, Galeria BWA, Kraków; 1994 - Galeria Kordegarda, Warszawa , R. Oramus - S. Sobolewski, Galeria BWA, Bydgoszcz; 1996 - Galeria Piano Nobile, Kraków, Günnewig Bristol Hotel, Bonn, Hotel Royal Windsor, Bruksela; 1999 - Galeria Jana Fejkla , Kraków; 2000 - Galeria Space, Kraków; 2001- Galeria MBWA, Nowy Sącz; 2002- Centrum Sztuki Współczesnej Solvay, Kraków; 2004- Galeria DAP, Warszawa; Galeria ZPAP Pryzmat, Kraków; 2006 – Miejska Galeria Sztuki, Zakopane; Zamek w Pieskowej Skale; Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa; Galeria Sztuki Wozownia, Toruń; 2007- Muzeum Archidiecezjalne, Kraków;
Stanisław Sobolewski - ur. 1952 w Krakowie. Tamże studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1971 – 1976) i na Wydziale Malarstwa w pracowni prof. Zbigniewa Grzybowskiego (1974 – 1979). W latach 1989/90 stażysta u prof. Stefana Gierowskiego. Uprawia malarstwo sztalugowe. Od 1979 związany z obecnym Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie, gdzie wykłada malarstwo i rysunek. Od 2000 roku profesor. Prace swe prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i zagranicą. W latach 1982 – 89 uczestnik Ruchu Kultury Niezależnej. Członek ZPAP od 1980 roku. Prace w zbiorach prywatnych i publicznych m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, w zbiorach Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Muzeum Miejskiego Vukovar (Chorwacja).
Wybrane wystawy indywidualne:
1983 - Galeria Zakładu Wychowania Plastycznego WSP Kraków; 1984 - Galeria Krytyków Saska Kępa Warszawa; Śródmiejski Ośrodek Kultury, Kraków; 1986 - Galeria przy Kościele św. Krzyża, Podkowa Leśna; 1988 - Galeria BWA Zakopane (wsp. z J. Jędrysiakiem); 1990 – Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Pałac Sztuki, Kraków; Robotnicze Centrum Kultury Mielec; 1991 - Muzeum Historyczne Miasta Krakowa -Wieża Ratuszowa, Kraków; 1993 - Galeria BWA, Kraków (wsp. z R. Oramusem); 1994 - Instytut Polski Wiedeń; Galeria BWA, Bydgoszcz (wsp. z R. Oramusem); 1995 - Mała Galeria Nowy Sącz; 1999 – Galeria Jatki, Nowy Targ; 2000 – Galeria ZPAP Pryzmat, Kraków; 2001 – Galeria Miejska Zakopane; 2002 – Galeria YAM Zakopane; Galeria Albert KIK Kraków; 2003 - Galeria Krypta u Pijarów Kraków; Galeria Kocioł Artystyczny Kraków; 2007 - Galeria Miejska Zakopane; 2008 – Galeria Krytyków „Pokaz” – Warszawa